پایان تعطیلات ارتش ژاپن چشم بادامی‌ها به فیلیپین نیرو اعزام می‌کنند
سرویس خارجی-
فیلیپین و ژاپن یک بسته دفاعی مهم را امضا کردند که شامل استقرار نیروهای ژاپنی برای انجام رزمایش‌های مشترک در فیلیپین می‌شود. این یعنی ژاپن برخلاف آنچه قبلا بود، اکنون هم «ارتش ملی» دارد و هم در «ماموریت‌های برون‌مرزی» مشارکت می‌کند.
پس از جنگ جهانی دوم و بمباران هسته‌ای این کشور توسط آمریکا، ژاپن که چاره‌ای جز پذیرش شروط آمریکا را نداشت، ارتش خود را به نوعی تعطیل کرد و وظیفه دفاع از خود را به کشور متخاصم یعنی آمریکا داد.
البته این اتفاق به‌گونه‌ای با تحمیل جبهه پیروز رخ داد که بررسی آن مجال دیگری می‌طلبد. در سال‌های پس از جنگ جهانی دوم گرچه این دو کشور به دلایل مختلف از جمله داشتن دشمن مشترک (چین) به هم نزدیک شدند و ژاپن دیگر محدودیت‌های سابق که از طرف آمریکا تحمیل می‌شد را نداشت، اما همچنان ارتش و تقویت نظامی این کشور برای حکمرانان ژاپنی چندان اولویت نداشت. همین امر باعث شد عده‌ای ساده‌لوح از جمله در همین کشور خودمان به این نتیجه برسند که، عامل توسعه صنعتی و اقتصادی ژاپن، نه آن ویژگی‌های فردی ژاپنی‌ها مثل سخت‌کوشی و فرهنگِ کارِ گروهی که، تعطیلی ارتش و سرمایه‌گذاری‌ها در حوزه نظامی این
کشور است!
اما مدت‌هاست که ژاپن با سرعتی باورنکردنی در حال تقویت توانایی‌های نظامی خود است و حکمرانان ژاپنی صریحاً به برخی از ناتوانی‌های خود اشاره می‌کنند و بر لزوم تقویت نظامی کشورشان تأکید می‌کنند. اما این «تغییر روند»، که حدود 10 سالی است در میزان بودجه درخواستی وزارت دفاع ژاپن مشهود است، برای چیست؟ در پاسخ باید گفت که مصمم شدن ژاپن برای تقویت نیروی دفاعی خود علل مختلفی دارد که بررسی کامل آن در این مجال نمی‌گنجد، اما می‌توان حدس زد که قدرت گرفتن چین که رقیب نیرومند ژاپن است، حکمرانانِ سرزمینِ ساموراییها را به شدت نگران می‌کند، این نگرانی خود انگیزه تقویت نظامی است، به ویژه در زمانی که متحد ژاپن یعنی آمریکا رویکردش به حمایت نظامی از ژاپن را تغییر داده است. در این میان نگرانی از کره‌شمالی نیز هست.
حالا در خبرها می‌خوانیم که فیلیپین و ژاپن روز دوشنبه (18 تیر؛ 8 ژوئیه) یک بسته دفاعی مهم را امضا کردند که شامل استقرار نیروهای ژاپنی برای انجام رزمایش‌های مشترک در فیلیپین می‌شود. این قرارداد هم باید ذیل همان «تغییر روند» تفسیر شود. این بسته دفاعی مشترک بین فیلیپین و ژاپن به نام «توافقنامه دسترسی متقابل» همچنین به نیروهای فیلیپینی اجازه می‌دهد تا برای رزمایش‌های مشترک وارد خاک ژاپن شوند.
به گزارش ایسنا به نقل از خبرگزاری آسوشیتدپرس، این بسته دفاعی بین «گیلبرتو تئودورو»، وزیر دفاع فیلیپین، و «یوکو کامیکاوا»، وزیر امور خارجه ژاپن، در مانیل، پایتخت فیلیپین، امضا شد. این بسته پس از تاییدیه توسط پارلمان‌های دو کشور اجرائی خواهد شد. وزیر امور خارجه ژاپن امضای این توافق دفاعی را «دستاوردی بزرگ» خواند که به تقویت بیشتر همکاری بین مانیل و توکیو منجر خواهد شد. وی افزود: «نظم بین‌المللی آزاد و باز مبتنی بر حاکمیت قانون، اساس صلح و رفاه منطقه است. ما می‌خواهیم از نزدیک با کشور شما برای حفظ و تقویت آن همکاری کنیم.»
گفتنی است، پیمان دفاعی با فیلیپین اولین پیمانی است که ژاپن در آسیا منعقد کرده است. ژاپن در سال ۲۰۲۲ با استرالیا و در سال ۲۰۲۳ با انگلیس قراردادهای مشابهی امضا کرد. در زمان نخست‌وزیری «فومیو کیشیدا»، توکیو اقداماتی را برای تقویت امنیت و قدرت آتش دفاعی خود انجام داده که شامل قابلیت حمله متقابل می‌شود که از اصل پس از جنگ ژاپن مبنی بر تمرکز تنها بر دفاع از خود، در بحبوحه تهدیدات کره‌شمالی و اقدامات نظامی فزاینده چین، خارج می‌شود.
ژاپن همچنین هزینه‌های دفاعی خود را در یک دوره پنج‌ساله تا سال ۲۰۲۷ دوبرابر می‌کند تا بتواند قدرت نظامی خود را تقویت و کشور را به سومین هزینه‌کننده بزرگ نظامی جهان پس از ایالات‌متحده و چین تبدیل کند. باید توجه داشت که بسیاری از همسایگان آسیایی ژاپن از جمله فیلیپین تا زمان شکست ژاپن در جنگ جهانی دوم، تحت تجاوز ژاپن قرار داشتند و تلاش‌های توکیو برای تقویت نقش نظامی و هزینه‌های خود می‌تواند موضوعی حساس باشد. با این حال، ژاپن و فیلیپین به طور پیوسته روابط دفاعی و امنیتی را عمیق‌تر کرده‌اند. در این مورد به خصوص نیز باید توجه کرد که اقدامات کیشیدا با تلاش فردیناند مارکوس جونیور، رئیس‌جمهور فیلیپین برای ایجاد ائتلاف‌های امنیتی به منظور تقویت توانایی محدود ارتش فیلیپین برای دفاع از منافع سرزمینی مانیل در دریای چین جنوبی همراه است.
در پایان یادآوری این نکته نیز خالی از لطف نخواهد بود که «ترامپیسم» نیز در این «تغییر روندِ» مذکور بی‌تأثیر نبوده است. رئیس‌جمهور پیشین آمریکا که نگاهش به پایگاه‌های نظامی آمریکا در شرق آسیا نگاه بازاری بود، انگیزه‌ای شد تا ژاپنی‌ها خود را از زیر سایه آمریکا بیرون بکشند.
حکمرانانِ پیشین آمریکا تا پیش از ترامپ هدف‌شان از تقویت پایگاه‌های نظامی خود در بخش خاوری آسیا و حمایت نظامی از کشورهایی چون ژاپن و کره‌جنوبی، گسترده‌تر کردن و حفظ «هژمونی» آمریکا در مشرق زمین بود، اما ترامپ می‌خواست از این پایگاه‌ها برای آمریکا کسب ثروت کند و به بهانه دفاع نظامی از این کشورها پول خوبی از آنها طلب کند. «قدرت گرفتن رقیب دیرینه و بی‌اعتمادی به متحد، ژاپنی‌ها را متوجه خطای استراتژیک‌شان کرد که توسعه اقتصادی و سیاسی بدون پشتوانه توانِ نظامی بی‌تمکین خواهد بود.»